“Gastrit yahut ülserdir” deyip ihmal etmeyin!

Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Erman Aytaç, mide kanseri riskini artıran 12 etkeni anlattı; kıymetli bilgiler verdi! 

İSTANBUL (İGFA)- Mide kanseri göğüs, akciğer ve kalın bağırsak kanserlerinden sonra en sık rastlanan 4. kanser çeşidi. Dünyada her yıl yaklaşık bir milyon, ülkemizde de 20 bin şahsa mide kanseri tanısı konuyor.Erken periyotta çoğunlukla rastgele bir şikayete neden olmadan sinsice ilerlediği için tehlikeli kanserler ortasında yer alıyor. Birinci dikkat çeken belirtileri de çoklukla karın ağrısı, yemekten sonra gelişen hazımsızlık ve şişkinlik oluyor. Lakin yakınmaların ‘mide ülseri’ yahut ‘gastrit’ hastalıklarından kaynaklandığı düşünülerek sorun ihmal edilebiliyor, bu durum da tedavide gecikmeye yol açabiliyor.

Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Erman Aytaç, mide kanserinde erken teşhisin yaşamsal kıymet taşıdığı ikazında bulunarak, “Erken teşhis sayesinde hastalar uzun yıllar problemsiz bir halde hayatlarına devam edebiliyorlar. Bu nedenle mide kanserinin ekseriyetle birinci belirtileri olan karın ağrısı, yemekten sonra şişkinlik ve hazımsızlık üzere yakınmalarda vakit kaybetmeden tabibe başvurulmalıdır” diyor. Daha da kıymetlisi ‘değiştirilebilir’ risk faktörlerine dikkat ederek mide kanserinden kısmen korunmak da mümkün olabiliyor.

İLERLEYEN YAŞ

Mide kanserinin görülme sıklığı ilerleyen yaşla birlikte artıyor. Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Erman Aytaç, mide kanserinde 50 yaşından sonra riskin yükseldiğini söylüyor.

ERKEK OLMAK

Mide kanseri erkeklerde bayanlardan 2 kat daha sık ortaya çıkıyor. Bayanlarda daha yüksek ölçüde salgılanan östrojen hormonunun mide kanseri riskini arttıran Helikobacter Pylori enfeksiyonuna karşı hami tesiri olduğu düşünülüyor.

GENETİK FAKTÖR

Anne, baba ve kardeşler üzere birinci derece aile bireylerinde mide kanseri hikayesi varsa, bu hastalığın gelişme riski olağan popülasyona nazaran daha fazla oluyor. Münasebetiyle riski pahalandırmak için kesinlikle bu alanda uzman bir tabibe başvurulması öneriliyor.

HELİKOBACTER PYLORİ

Helikobacter Pylori (HP), midede sıklıkla rastlanan bir bakteri cinsidir. Gastrit oluşumundan sorumlu bir bakteri olarak görülen Helikobacter Pylori’ye mide kanserli hastalarda daha fazla rastlandığı biliniyor. “Ancak bu tablodan midesinde Helikobacter Pylori saptanan her şahısta mide kanseri oluşacağı sonucu çıkartılmamalıdır” bilgisini veren Doç. Dr. Erman Aytaç, “Çünkü Helikobacter Pylori’nin sık görüldüğü kimi toplumlarda mide kanseri oranı düşüktür. Hasebiyle bu bakterinin yanı sıra başka risk faktörleri de son derece önemlidir” diyor.

FAZLA TUZ TÜKETMEK

Fazla tuz tüketimi mide kanseri riskini artıran değerli faktörler ortasında yer alıyor. Dünya Sıhhat Örgütü, günlük tuz tüketiminin 5 gramı geçmemesini tavsiye ediyor.

TUZLANMIŞ TÜTSÜLENMİŞ BESİNLER

Dünya Sıhhat Örgütü, gelişmiş ülkelerdeki kanserlerin yüzde 30’unun beslenmeyle alakalı olduğunu bildiriyor. Örneğin Japonya üzere tuzlanmış ve tütsülenmiş besinlerin ağır olarak tüketildiği coğrafyalarda mide kanserine daha sık rastlanıyor. Ülkemizde de yaygın olarak tüketilen mangalda pişirilmiş etin de risk faktörü olabileceği düşünülüyor. Bu durum etin tuzlanması ve pişerken yanmasıyla bağlantılı olabiliyor. Misal formda fazla ölçüde işlenmiş et yahut yağda kızartılmış, soslu ve baharatlı besinler ya da aflatoksin ile bulaşmış olan besinler de (bayat ekmekteki küfler gibi) riski artırıyor. Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Erman Aytaç, “Nasıl ki tuzlanmış, tütsülenmiş besinlerin fazla tüketilmeleri mide kanserine yakalanma mümkünlüğünü artırıyorsa, bilakis çiğ zerzevat ve meyvelerin çokça yenilmesi, C vitamini ve antioksidan unsurlar de bu kanserden korunmada olumlu tesir yapabiliyor” diyor.

SİGARA KULLANIMI

Sigara kullanımı birçok kanserde olduğu üzere mide kanseri için de risk faktörü oluyor. O denli ki sigara kullanım yoğunluğu ve müddeti arttıkça risk 4 kat yükseliyor.

OBEZİTE

Çağımızın kıymetli bir sorunu olan obezite hastalarında da mide kanseri riski yükseliyor. Obeziteyle artan beden içindeki toksik hususlar, kanser gelişimini hücre düzeyinde arttıran oksijenlenme bozukluğu ve savunma sisteminin zayıflaması üzere etkenler mide kanserinin gelişimini kolaylaştırabiliyor.

KİMİ MESLEKLER

Birtakım iş kollarında çalışanlar (odun dumanına ya da asbest dumanına maruz kalanlar, metal, plastik ve maden emekçileri gibi) mide kanseri açısından daha fazla risk altında oluyorlar.

KAN KÜMESİNİN A OLMASI

Mide kanseri kan kümesi A olan bireylerde daha sık görülüyor. Kesin nedeni bilinmemekle bir arada, bu durum A kan kümesi olan şahısların Helikobacter Pylori enfeksiyonuna karşı daha yatkın olmalarıyla açıklanıyor.

BİRTAKIM HASTALIKLAR

Kalın bağırsağı tutan birtakım hastalıklarda (ailesel adenomatöz polipozis ve ailesel nonpolipozis kolorektal kanser) mide kanseri görülme mümkünlüğü yükseliyor. B12 vitamininin emilememesi nedeniyle oluşan kansızlık çeşidi olan pernisiyöz anemi de mide kanseri riskini artırıyor. Atrofik gastriti (midenin iç yüzünü döşeyen mukoza katmanının epitel hücrelerinin ve salgı bezlerinin kaybıyla sonuçlanan kronik ihtihaplanma) olan hastalarda mide kanseri daha sık görülüyor. Yapılan çalışmalarda, toplumda öpücük hastalığı olarak bilinen enfeksiyöz mononükleoz hastalığına neden olan ebstein–barr virüsünün mide kanseri gelişimine tesiri olduğu gösterilmiş.

MİDE AMELİYATI OLMAK

Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Erman Aytaç, geçmişte mide ameliyatı olanlarda, bilhassa de midesinin bir kısmı çıkartılan hastalarda bu kanserin gelişme riskinin yıllar içinde arttığına işaret ederek, “Bu nedenle yakınmasız olsalar dahi mide ameliyatı geçiren hastalara belirli aralıklarla denetim emelli gastroskopi yapılıyor” diyor.